Bệnh do virus SARS-CoV-2 (COVID-19) là bệnh nhiễm trùng do một chủng virus Corona mới phát hiện từ tháng 12/2019. Bệnh lan tràn trên thế giới với số ca mắc và tử vong ngày một tăng cao. Tại Việt Nam, Covid-19 thuộc bệnh truyền nhiễm nhóm A, nguy cơ ở mức độ khẩn cấp.

Người trưởng thành là những đối tượng ở độ tuổi lao động (18 - 60 tuổi), đây là lực lượng lao động chính của xã hội, đặc biệt là những người ở tuyến đầu chống dịch (nhân viên y tế, bộ đội, công an, …) hằng ngày phải làm việc vất vả và có nguy cơ lây nhiễm cao. Vì vậy, người trưởng thành cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức khỏe và tăng cường miễn dịch để thực hiện các nhiệm vụ trong mùa dịch.

1. Chế độ ăn hợp lý

1.1. Cung cấp đủ năng lượng

Chế độ ăn đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết giúp cho con người tồn tại, phát triển và duy trì các hoạt động thể chất hằng ngày. Thiếu năng lượng thì cơ thể sẽ gầy sút, suy giảm miễn dịch, dẫn đến giảm sức đề kháng chống lại bệnh tật.

Nếu điều kiện làm việc khẩn cấp, đột xuất, quá bữa, không ăn đủ, có thể sử dụng các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng giàu năng lượng, không nên bỏ bữa ăn.

1.2. Bữa ăn đa dạng, cân đối và phối hợp nhiều loại thực phẩm

Nhóm cung cấp chất bột đường: gạo, bún, phở, bánh mì, ngô, khoai và các sản phẩm chế biến. Đây là nhóm thực phẩm cung cấp nguồn năng lượng chủ yếu cho cơ thể.

Trung bình mỗi ngày một người trưởng thành sử dụng 12 – 15 đơn vị ngũ cốc tùy theo cân nặng và mức độ hoạt động thể lực.

Nhóm cung cấp chất đạm: thịt, cá, các loại thủy hải sản, trứng, sữa, các loại đậu hạt và các sản phẩm chế biến. Hằng ngày, nên ăn ít nhất 2 loại thực phẩm trong nhóm này. Trong một tuần nên thay đổi các loại thực phẩm nói trên, 1 tuần nên ăn ít nhất 3 bữa cá.

Trung bình người trưởng thành nên ăn 5 – 6 đơn vị ăn của nhóm thực phẩm cung cấp chất đạm. Theo khuyến nghị sử dụng sữa và chế phẩm sữa cho người Việt Nam, người trưởng thành nên sử dụng 3 – 4 đơn vị sữa và chế phẩm sữa một ngày (tương đương với 1 miếng phô mai 15g hoặc 1 hộp sữa chua 100g hoặc 100 – 200ml sữa dạng lỏng), nên dùng sữa và sữa chua ít đường và ít béo.

Nhóm cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ: rau lá, rau củ, trái cây/quả chín là nguồn cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ quan trọng cho cơ thể. Nên chọn rau, củ, quả tươi, theo mùa, không nên ăn rau quả khô hoặc bảo quản lâu vì sẽ mất các vitamin chứa trong rau quả. Nên ăn đa dạng, phối hợp các loại rau quả và thay đổi trong tuần.

• Rau lá, rau củ quả: người trưởng thành nên sử dụng 3-4 đơn vị ăn rau lá, rau củ quả một ngày.
• Trái cây/quả chín: người trưởng thành nên sử dụng 3 đơn vị trái cây/quả chín một ngày.

Nhóm cung cấp chất béo: dầu, mỡ, các loại hạt có dầu (lạc, vừng...). Nên ăn dầu thực vật, dầu cá, hạn chế mỡ động vật. Người trưởng thành nên sử dụng 5-6 đơn vị ăn dầu, mỡ một ngày.

1.3. Uống đủ nước hàng ngày

Không uống quá nhiều nước một lần, mà nên uống từng ngụm nhỏ, nhiều lần trong ngày để giữ cổ họng luôn ẩm, hạn chế sự bám dính của virus sẽ xâm nhập vào cơ thể. Mỗi ngày, người trưởng thành cần khoảng 40 ml nước/kg cân nặng (bao gồm: canh, súp, sữa, nước uống...).

Ví dụ: người 50 kg cần khoảng 2 lít nước mỗi ngày. Người lao động nặng, ra mồ hôi nhiều cần tăng lượng nước đưa vào cơ thể. Trung bình người trưởng thành sử dụng 8-12 đơn vị nước một ngày (1 đơn vị nước tương đương 1 ly 200 ml).

1.4. Muối

Không nên ăn mặn. Một ngày chỉ nên ăn dưới 5g muối.

1g muối tương đương:

1 thìa sữa chua gạt muối

1 thìa nước mắm 5ml

7 ml xì dầu

1,5 g bột canh

2,2 g bột nêm

Các món ăn khi chế biến đều đã nêm gia vị mặn (muối, hạt nêm, nước mắm, nước tương...) nên cần hạn chế chấm thêm nước mắm hay gia vị trên bàn ăn.

1.5. Số bữa ăn:

Cần ăn đầy đủ 3 bữa: sáng, trưa, chiều tối và 1-2 bữa phụ.

2. Bổ sung thực phẩm tăng cường miễn dịch

3. Hạn chế

• Rượu, bia: nên hạn chế, có thể dùng rượu vang đỏ 100-150 ml ngày (nữ) và 200-300 ml (nam). Không dùng rượu mạnh.
• Không hút thuốc lá, thuốc lào.

4. Ngủ đủ giấc, thường xuyên vận động

Giấc ngủ giúp cơ thể hồi phục sau thời gian làm việc căng thẳng. Ngủ không đủ giấc cơ thể sẽ bị giảm sức đề kháng và dễ mắc bệnh như cảm cúm. Nên dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, ngủ đủ 6-5 tiếng mỗi ngày. Tránh căng thẳng quá mức.

Hoạt động thể lực cường độ vừa (đi bộ nhanh, chạy bộ chậm, yoga, đạp xe tại chỗ...) ít nhất 30 phút/ngày, trong 5-7 ngày mỗi tuần.

Nguồn: Hội tiết chế dinh dưỡng Việt Nam, Hướng dẫn dinh dưỡng dự phòng Covid-19 (2020), Nhà xuất bản Lao động